آراز خبر نوشت، چندی پیش بود که پزشکی در یاسوج مورد حمله قرار گرفت و جان خود را از دست داد، یا هستند پرستارانی که توسط همراهان بیمار مورد ضرب و شتم قرار گرفتند اما تنها برخی از این موارد در جراید و شبکه های مجازی منتشر و بازتاب داشته است.

خشونت علیه کادر درمان به خصوص پرستاران که در خط مقدم خدمت رسانی به بیماران قرار دارند تاسف بار است؛ هنوز فداکاری‌های این قشر در دوران کرونا از یادها نرفته وقتی بیمار دار حتی جرات نزدیک شدن به بیمار خود را نداشت این کادر درمان بودند که زینب وار بر بالین بیماران کرونایی حاضر می‌شدند و حتی برخی نیز در این راه جان خود را از دست دادند. 

خشونت علیه کادر درمان زیبنده نیست

پرستار جوانی که در بخش اورژانس یکی از مراکز درمانی ارومیه مشغول بکار است  گفت: چندی پیش یکی از همکارانم مورد حمله توسط یکی از بیمارداران قرار گرفت، در حالیکه همکارم مشغول تزریق سرم به بیمار بدحال دیگری بود تا به بیمار ایشان رسیدگی کند. 

او در ادامه خوستار تبیین جایگاه کادر درمان بخصوص حوزه پرستاری شد و گفت: پرستاران همواره در خط مقدم جبهه سلامت هستند و در بحرانها از جمله دوران کرونا چه جانفشانی‌هایی که انجام نشد، و همکاران زیادی را از دست دادیم، حالا که دوران بحران تمام شده بدرفتاری و خشونت علیه پرستاران شایسته و زیبنده نیست. 

این پرستار، کمبود نیرو را از چالشهای پرستاران اعلام کرد و گفت: این کمبود سبب شده تا پرستاران در شیفتهای اجباری بمانند که خستگی و فشار کاری، سبب استهلاک و کاهش تاب‌آوری ما می‌شود.

خشونت علیه کادر درمان ابعاد گسترده‌ای از آسیب‌های روانی و اجتماعی به دنبال دارد

یک روانشناس  در خصوص خشونت علیه پزشکان و کادر درمان افزود: این امر به‌عنوان معضلی جهانی شناخته شده و ابعاد گسترده‌ای از آسیب‌های روانی و اجتماعی به دنبال دارد و هر از چندگاهی مواردی از ضرب و شتم کادر درمان خبرهای تلخی می‌شنویم. 

ساحره قاسمی افزود: بر اساس ماده ۶۰۸ قانون مدنی، توهین و فحاشی به پرسنل درمانی حین انجام وظیفه جرم است. همچنین در مواردی که شخص حین توهین مرتکب ضرب و جرح عمدی شود و به پرسنل صدمه بزند، اقدام وی علاوه بر مجازات ضرب و جرح عمدی موجب اخلال در نظم، صیانت و امنیت جامعه محسوب می‌شود.

این روانشناس گفت: دلایل متعددی برای افزایش خشونت علیه کادر درمان در ایران وجود دارد که عوامل فرهنگی و اجتماعی، نبود فرهنگ تقدیر و احترام کافی به کادر درمان و ناآگاهی عمومی نسبت به محدودیت‌ها و وظایف پزشکان می‌تواند از عوامل زمینه‌ساز برخوردهای خشن باشد، همچنین مشکلات مالی و فشارهای اقتصادی بر بیماران و همراهان آنها نیز مساله دیگری است که باعث افزایش تنش‌ها می‌شود و در مواقعی که هزینه‌های درمانی بالا باشد، کادر درمان را مقصر اصلی می‌دانند، در حالی که چنین نیست.

وی افزود: اقدامات پیشگیرانه، تقویت امنیت بیمارستان‌ها و ایجاد قوانین بازدارنده برای مقابله با خشونت علیه کادر درمان باید به ‌عنوان اولویت‌های اساسی در دستور کار دولت قرار گیرد.

جای خالی فرهنگسازی تبیین جایگاه و جانفشانی‌های کادر درمان

دکتر فرشاد محمدی، مدیر پرستاری دانشگاه علوم پزشکی آذربایجان غربی نیز با بیان اینکه خشونت علیه کادر درمان موضوعی فراگیر بوده و پرستاران در تمامی کشورها این خشونت را تجربه کرده‌اند، در کشور ایران نیز خشونت علیه کادر درمان به خصوص در بخش اورژانس مکرراً اتفاق می‌افتد، علت بروز خشونت علیه کادر درمان را مسائل فرهنگی اجتماعی، آموزشی، اقتصادی و مباحث فنی تخصصی حوزه سلامت اعلام کرد و افزود: متاسفانه کار فرهنگی به قدر کافی در راستای تبیین جایگاه کادر درمان انجام نشده و جای خالی فرهنگسازی در این حوزه بسیار نمایان است. 

وی ادامه داد: متاسفانه خدمات و جانفشانی‌های کادر درمان به خصوص پرستاران در شرایط مختلف به ویژه در بحرانها آنچنان که لازم است، تبیین نشده و هنوز در اذهان برخی از آحاد ملت آنگونه که شایسته است جایگاه والایی برای پرستاران نقش نبسته است. 

حقوق و مزایای پرستاران سنخیتی با حجم کاری آنها ندارد

محمدی در ادامه با اشاره به اینکه در صورتیکه معیشت کادر درمان تامین نشود آنها هم همانند اقشار دیگر با چالشهایی مواجه خواهند شد، اظهار کرد: حقوق و مزایای گروه پرستاری تناسبی با میزان سختی و حجم کاری آنها ندارد. 

وی خاطر نشان کرد: کار پرستاری توقف ناپذیر است اما کمبود نیرو جهت ارایه خدمات درمانی به مراجعین به مراکز درمانی خود چالشی است که مدت زمان رسیدگی به بیماران را طولانی کرده و سبب نارضایتی مردم از خدمات می‌شود و لذا بستر را برای اعمال خشونت علیه کادر درمان را فراهم می‌کند. 

مدیر پرستاری دانشگاه علوم پزشکی آذربایجان غربی، داشتن سعه صدر و تاب‌آوری بیمارداران را کمک به کادر درمان دانست و ادامه داد: گاها مردم تصور می‌کنند پرستاران به بیمار آنها توجه و رسیدگی کافی ندارند درحالیکه کمبود نیرو باعث می شود تا پرستاران براساس میزان خطر جانی که بیمار را تهدید می‌کند، بیماران را اولویت‌بندی کرده و به نوبت به آنها رسیدگی کنند. 

افزایش خشونت علیه کادر درمان طی سنوات اخیر

وی اظهار کرد: متاسفانه طی سالهای اخیر میزان خشونت علیه کادر درمان روند افزایشی داشته که ضروری است نسبت به پیشگیری از وقوع چنین اقدامات تاسف باری اقدامات لازم از سوی نهادهای قضایی، امنیتی نیز انجام شود. 

محمدی، خواستار بازنگری در پروتکلهای حمایتی قضایی _امنیتی از کادر درمان شد و گفت: اگر چه استقرار نیروهای انتظامی کمک‌کننده و پیشگیری کننده از وقوع خشونت و جرم است اما این حضور به تنهایی کافی نیست چرا که حیطه اختیارات این ماموران نیز گاهاً ضعیف و ناکافی است؛ لذا پیشنهاد می‌شود حیطه اختیارات نیروهای انتظامی مستقر در مراکز درمانی به اندازه ای که بازدارنده باشد و بتواند مداخله جدی کند، افزایش یابد. 

هدف کادر درمان ارائه خدمات با کیفیت در اسرع وقت است

وی در ادامه با بیان اینکه مردم بحق انتظار دریافت خدمات باکیفیتی از پرستاران دارند، گفت: تمامی برنامه‌های مدیریت پرستاری دانشگاه نیز در راستای ارائه خدمات با کیفیت و در اسرع وقت به مردم است. 

محمدی با اشاره به اقدامات مدیریت پرستاری دانشگاه علوم پزشکی استان در راستای پیشگیری از وقوع خشونت علیه کادر درمان خاطر نشان کرد: رایزنی جهت تقویت حضور نیروهای حفاظت فیزیکی در محیطهای درمانی، و برگزاری دوره‌های آموزشی مصوب مبانی ارتباطات، آشنایی با قوانین و اخلاق و رفتار مدنی برای پرستاران با هدف آشنایی آنها با قوانین و حقوق خود و بیماران و همچنین آموزش‌های لازم جهت افزایش تاب‌آوری کادر درمان  از جمله اقدامات انجام شده است. 

مراجعین به مراکز درمانی سعه صدر داشته باشند

مدیر پرستاری دانشگاه علوم پزشکی استان افزود: پرستاران و کادر درمان نیز از جنس خود مردم بوده و تافته جدا بافته نیستند و همواره فداکاری‌های خود را در عرصه‌های مختلف به مردم نشان داده اند لذا می‌طلبد بیمارداران نیز در پروسه پذیرش، درمان و ترخیص بیمار خود سعه صدر و ادراک متقابل داشته باشند و یقین بدانند که هدف کادر درمان و جامعه پرستاری ارائه خدمات با کیفیت است و در این مسیر کوتاهی نخواهند کرد.

 فشار روحی بیمارداران و استرس از به خطر افتادن جان بیمارشان از یک سو، خستگی کادر درمان به دلیل فشار کاری به دلیل کمبود نیرو، مشکلات معیشتی و کاهش انگیزه باعث کاهش قدرت تحمل و تاب‌آوری شده و در نتیجه گاهی سبب بروز خشونتهای کلامی و فیزیکی می‌شود. 

اگر چه تامین نیروهای امنیتی با اختیارات مکفی، تشدید برخورد قانونی با متجاوزگران، نصب دوربین‌های نظارتی را می‌توان راهکار مقابله با خشونت علیه کادر درمان دانست اما همواره پیشگیری بهتر از وقوع حادثه است که در این راستا تبیین نقش و اهمیت کار فرهنگی و بیان جایگاه و نقش موثر کادر درمان در افزایش آگاهی بخشی مردم موثر خواهد بود.