یاسین قبولی
مهر نوشت، محور خوی به رازی نزدیک ترین محور از ایران به ترکیه است و نقش بسیار مهمی را در کاهش مصرف سوخت و افزایش تردد مسافر و توسعه صنعت گردشگری ایفا میکند.
در یک سال گذشته با وجود نیمه تمام بودن، این جاده بیش از یک میلیون ۶۰۰ هزار نفر مسافر از این محور به ترکیه و ایران از طریق پایانه رازی -کاپی کوی تردد کردهاند و این محور یکی از پر ترافیکترین محورهای مسافرت بین المللی در مناطق مرزی کشور بود.
محور مواصلاتی خوی یک دهه قبل به عنوان راه روستایی به صورت خاکی احداث شده بود و عملیات اجرای آسفالت ریزی طی سالها با کندی انجام میشد که در بهمن ماه سال ۱۳۸۹ با رسمی شدن مرز رازی به عنوان سومین مرز رازی ایران و کشور ترکیه، عملیات آسفالت ریزی این محور به سرعت به اتمام رسید.
تصویب احداث پایانه مرزی رازی در مرز رازی توسط شورای ساماندهی مبادی ورودی و خروجی مرزی موجب شد تا دولت دوازدهم در سفر استانی به خوی، با کد اعتباری ملی تعریض محور مواصلاتی خوی- مرز رازی را به طول ۶۴ کیلومتر در سال ۹۸ تصویب کند.
اما این محور به علت کوهستانی بودن منطقه قطور در حین بارش باران با سیلابهای شدید از سمت کوههای مجاور تهدید میشود و بارها شاهد بسته شدن محور از چند نقطه بودیم.
شرکت ساخت و توسعه زیر بناهای حمل و نقل به عنوان کارفرمای تعریض محور خوی- رازی تنها دو پل غیر همسطح در کیلومتر ۴۳ و ۳۹ این محور در نظر گرفته است اما به علت اینکه جاده در آبراههای کوچک و بزرگ که از کوههای مجاور جاری میشوند واقع شده است پل در نظر گرفته نشده است یا با استفاده از پلهای طاقی کوچک با ارتفاع یک و نیم متر که برای راه روستایی در نظر ساخته شده است با همان پلها عملیات تعریض محور انجام میشود.
پلهای موجود در مسیر رازی - خوی جوابگوی سیلاب نیست
این در حالی است که با توجه به ترانزیتی شدن پایانه مرزی رازی، پلهای موجود جوابگو در سیلابها نخواهد بود و نیز با توجه به اینکه کمیته شورای ساماندهی مبادی ورودی و خروجی مرزی کشور رفع موانع ترانزیت از پایانه مرزی رازی را در محور خوی _رازی را تصویب کرده است اما با وضع موجود و عدم احداث فنی این محور، به نظر میرسد دولت بیشتر برای رفع تکلیف این راه را تعریض میکند تا اینکه عزم خود را جزم کند تا راه اصلی درجه یک احداث کند.
با وجود بارشهای فصلی، یقیناً در صورت ترانزیتی شدن پایانه مرزی رازی، راه مواصلاتی از چندین نقطه بسته خواهد شد و آبروی کشور را به علت بینالمللی بودن مسیر تهدید خواهد کرد.
ارتفاع اغلب پلهای مسیر باید از یکونیم متر به ۴ یا ۵ متر افزایش یابد تا در هنگام سیلاب از آسیب به پلها و جاده جلوگیری کرده و نیز در محور مواصلاتی تردد خودروها روان خواهد شد و هیچگونه خللی در عبور و مرور خودروها ایجاد نخواهد شد.
به علت آتش نشانی بودن منطقه و فعل و انفعالات ایجاد شده در عمق زمین موجب خروج آبهای گرم و چشمههای مختلف در کنار جاده میشود که آب جاری شده آسیب جدی به شانههای خاکی محور مواصلاتی خوی_ قطور میرساند که نیازمند احداث کانال در کنار جاده و هدایت آن به رودخانه قطور برای جلوگیری از آسیب به شانه خاکی و در نهایت زیرسازی جاده خواهد بود.
برای تعریض محور مواصلاتی خوی_ رازی که با تلاشهای استاندار آذربایجان غربی پنجهزار رو پانصد میلیارد ریال اعتبار از محل تهاتر نفتی در نظر گرفته شده و نیز دو هزار رو پانصد میلیارد ریال از طریق ماده ۵۶ کنسرسیوم سه بانک عامل و نیز سالیانه اعتباری از محل اعتبارات ملی توسط سازمان برنامه و بودجه تخصیص داده میشود.
درخواست احداث پلهای آبراه در محور مواصلاتی خوی -رازی به شرکت ساخت و توسعه زیر بناهای حمل و نقل
فرماندار خوی در خصوص آخرین وضعیت این محور ترانزیتی اظهار کرد: احداث پلهای کیلومتر ۴۳ و ۳۹ محور مواصلاتی خوی _ رازی ساخته میشود و نیز با برطرف کردن برخی از مشکلات شرکت پیمانکار، عملیات احداث تسریع میشود.
کریم علینژاد افزود: احداث برخی از پلها در قرارداد پیمان پیمانکاران وجود دارد اما برخی از پلها وجود ندارد که به شرکت ساخت و توسعه و زیر بناهای حمل و نقل گوشزد داده شده است پلهایی که در پیمان نیستند را احداث کنند تا در صورت بروز سیلاب، با مشکلات متعدد مواجه نشویم.
فرماندار خوی با اشاره به برخورد قانونی با متجاوزین حریم بستر رودخانه قطور، عنوان کرد: ابلاغ شده است که با حکم دادستانی شهرستان برخورد لازم با متجاوزین با حریم بستر رودخانه انجام شود.
مدیر شرکت زیرساخت و توسعه زیربنایی حمل و نقل نیز در گفت و گو با خبرنگار مهر افزود: طی ارسال نامه به اداره راهداری و حمل و نقل جادهای خوی خواستار تنقیه پلهای محور مواصلاتی خوی _ رازی شدیم.
بخشعلی آقالار افزود: از ۶۴ کیلومتر محور مواصلاتی خوی_ رازی، ۳۰ کیلومتر زیر بار ترافیک رفته است و نیز در کیلومتر ۴۳ منتظر صدور مجوز توسط راهآهن برای احداث پل دو دهنه ۵.۵ متری تمام باکس هستیم.
وی گفت: یک هزار رو ۱۰۰ میلیارد ریال اعتبار توسط استاندار آذربایجان غربی از محل تهاتر نفتی و نیز ۴۳۰ میلیارد ریال اعتبار از محل ردیف اعتبار ملی توسط سازمان برنامه و بودجه و ۷۰۰ میلیارد ریال از محل کنسرسیوم بانکی تاکنون برای احداث پروژه اخذ شده است.
رئیس اداره راهداری و حمل و نقل جادهای خوی نیز با بیان اینکه دو عامل در مسدود شدن محور مواصلاتی خوی_رازی وجود دارد، افزود: تجاوز به بستر حریم رودخانه و عمود شدن مسیر رودخانه به سمت جاده که در نهایت موجب ایجاد حفره در مسیر جاده میشود.
اصغر کاظمی ادامه داد: عامل دوم به علت پایین بودن ارتفاع پلها است که با وجود اینکه بعد از بارندگیها تنقیه پلها انجام میشود اما در حین بارندگی سنگها بزرگ به علت پایین بودن ارتفاع پلها در زیر پل گیر کرده و مانع خروج آب شده و در نهایت مسیر مسدود میشود. در خواست احداث گالری یا افزایش ارتفاع پلها از شرکت ساخت و توسعه زیر بناهای حمل و نقل را کردهایم.
رئیس اداره راهداری و حمل و نقل جادهای خوی با اشاره به کم کاری اداره امور آب شهرستان گفت و بیان داشت: اداره امور آب متعهد به اصلاح حریم بستر مورد تجاوز شده اما تاکنون اقدام به اصلاح حریم بستر رودخانه قطور نکرده است.
با توجه به جایگاه ایران در جهان که نقطه اتصالی کشورهای منطقه با یکدیگر است، راههای مواصلاتی و جادهای اهمیت بسیار زیاده دارند و متأسفانه وضعیت و شرایط سه جاده مرزی ایران با ترکیه و به طبع آن اتحادیه اروپا قابلقبول نیست و اگر دولت در پی دستیابی به چشمانداز تجارت ۳۰ میلیارد دلاری با ترکیه است، در ابتدا باید کریدورهای مرزی و بهویژه کریدور خور-رازی که شدیداً موردعلاقه کشور ترکیه به دلیل فاصله کوتاه آن است را تکمیل کند.